Fourageren
In de natuur is een vogel ‘altijd aan het werk’ om aan zijn voedsel te komen. Zo moet hij van zijn slaapplek naar een eetplek vliegen of klimmen. Dan zal hij moeten gaan zoeken waar voedsel is en ook werk verrichten om voedsel tot zich te krijgen. Zo moet hij bijvoorbeeld zaden/fruit open maken om bij het vruchtvlees te komen.
De vogel laten fourageren (zoeken naar voeding) is dus een natuurlijke manier! Zorg altijd voor voldoende (maar zeker niet te veel) voeding in de vorm van fourageerspeeltjes. Deze kan je zelf maken of koop speciale speelgoed daarvoor. Hierin kan je (voornamelijk droge) voeding ‘verstoppen’ zodat de vogel wat moet doen om aan het eten te komen. Bijvoorbeeld eerst papier stuk scheuren om bij een pellet te komen.
Welk voedsel?
De meeste papegaaien (waarvan er meer dan 300 individuele soorten zijn) die leven in het wild zijn herbivoor en eten voornamelijk plantaardig voedsel. Er zijn ook papegaaien die maar een of twee specifieke voedingsmiddelen eten. Er zijn ook soorten die omnivoor zijn en eten naast plantaardig voedsel ook insecten tijdens bijvoorbeeld het broedseizoen. In het wild leven papegaaien dus van het voedsel wat op dat moment voor handen is.
Hoe moeten wij onze vogels nou voeden?
Het is, ook voor de wetenschappers, nog steeds een beetje koffiedik kijken wat papegaaien nodig hebben voor voedsel. Het is voornamelijk afhankelijk waar de vogels leven.
Wel moeten we zorg dragen voor een gezond, gevarieerd en voedzaam dieet.
Momenteel zijn er een drietal basisvormen te bespeuren bij papegaaien voeding, namelijk een
– zaad-dieet,
– gepelleteerde voeding
– gekookte voeding
Elke basisvorm heeft zijn voor- en nadelen. Hoewel zaad gebaseerde diëten niet worden aanbevolen voor de meeste soorten, omdat ze een tekort hebben aan een aantal belangrijke vitaminen en mineralen, worden ze wel makkelijk geaccepteerd door bijna alle papegaaien.
Pellets zijn geperste droge brokjes van groenten, granen en zaden, soms met toegevoegde supplementen maar alle brokjes zijn gelijk. Dus zal een papegaai die op een dieet van enkel pellets staat dag in, dag uit, jaar in, jaar uit hetzelfde voedsel tot zich krijgen. Mochten in deze pellets bepaalde essentiële voedingsstoffen missen, dan zou dit grote gevolgen kunnen hebben voor de gezondheid van de vogel.
Het is dus belangrijk om bij het kiezen van een dieet voor uw vogel te bekijken welke behoeftes de specifieke soort nodig heeft.
Zo is bekend dat Amazone papegaaien, Kaketoes en Edel papegaaien weinig noten moet worden gegeven, omdat ze gevoelig zijn voor vetzucht. Anderzijds hebben juist ara’s behoefte aan vetten en zijn noten (bijvoorbeeld palmnoten) voor hen essentieel. Van Edel papegaaien staat bekend dat ze niet goed gedijen op pellet voeding. In het wild zijn deze vogels voornamelijk vruchteneters, daar moet dus rekening mee gehouden worden.
Je kunt helaas ook niet uitgaan van wat er op de verpakking staat van vogelvoeding. Zo zijn er pellets voor parkieten die qua voedingswaarde identiek zijn aan die voor ara’s of kaketoes. Alleen met de gekozen pellet grootte wordt rekening gehouden, maar dan nog kan een grote vogel de voorkeur hebben voor een kleine pellet en andersom…
Duidelijk is wel dat papegaaien in de natuur ‘levend’ voedsel eten. Dus voornamelijk vers voedsel, van boom, plant of bloem. Levend voedsel zit vol gezonde voedingsstoffen en enzymen en deze gaan grotendeels verloren als het gekookt wordt (bijna alle ingrediënten van pellets worden fijngemalen, gekookt en daarna geperst!). Bied uw papegaai dus dagelijks verse groenten en fruit aan. Hoewel gepelleteerde diëten mogelijk niet de totale oplossing zijn, bevatten ze meer voedingsstoffen en een betere balans dan een zaaddieet.
Maar kijkt u eens op de verpakking van de verschillende pelletvoedingen die er zijn… Deze ingrediënten zijn ook vers verkrijgbaar! En als ze vers verkrijgbaar zijn, dan kunnen we dit toch ook vers verstrekken … zo ben ik ooit begonnen met het maken van de voeding voor mijn vogels. Ik keek naar de ingredieten van de pellets en maakte hiervan vervolgens biologisch vers mengvoer: mash (fijngesneden verse ingrediënten). Ook ditzelfde mengvoer doe ik in de dehydrator (droogmachine) en laat dit rond de 40 ˚C drogen. Dan blijven vitamines, mineralen en enzymen intact. Zo heb ik nat- en droogvoer. Zeer handig om in fourageer-speeltjes te doen.
Dont’s
Behalve op verzoek van de vogelarts moet men zo min mogelijk voeding supplementen aan de vogels geven. De meeste voeding supplementen welke in dieren speciaalzaken verkocht worden voor vogels zijn vaak onnodig en in sommige gevallen kan er een toxische overdosis van bijvoorbeeld vitamine D en synthetische vitamine A gegeven worden! Vogels zijn ook lactose intolerant, dit betekend dat er geen zuivelproducten gegeven moet worden.
Voedsel wat kan leiden tot toxiciteit bij vogels zijn onder meer avocado, uien, knoflook en rauwe rabarber. Spinazie bevat oxalaten en dienen niet of in zeer kleine porties gevoerd te worden (oxalaten binden zich aan calcium en in grote hoeveelheden kan dit een calciumtekort veroorzaken).
Het internet staat vol met informatie over voeding voor papegaaien, wat ook weer veel verwarring kan geven… Maar verdiept u zich in het leefgebied van de papegaai welke u thuis verzorgd. We kunnen onze geliefde vogels niet de natuurlijk voeding aanbieden, maar laten we onze vogels wel regelmatig genieten van levend voedsel ! En omdat ik geen dierenarts of voedingsdeskundige ben, heb ik de waarheid ook niet in pacht….